سنگ مرمر
سنگ مرمر از ریشه یونانی marmoros به معنی درخشان و بانام تجاری انیکس شناخته میشود، سنگ مرمر نوعی سنگ آهکی است. قابلیت صیقل پذیری این سنگها بسیار بالاست و تا حد جلای آیینهای قابل صیقل میباشند. این سنگها دارای کانیها و رنگهای مختلفی میباشند و خصوصیات اصلی آن رنگ زیبا و جلای خوب میباشد این نوع از سنگها بهطور ویژه در دکوراسیون، پلهها، نمای داخلی، ستون و کف کاربرد دارند. سنگهای مرمر بهعنوان مواد اولیه منحصر به فرد، در تزئین ساختمانهای بزرگ و مجسمهها به کار میروند.از انواع دیگر سنگهای مرمر سنگهایی سبزرنگ میباشند که در ایران بیشتر در اماکن مذهبی به کار میروند. در صورت وجود مقداری دولومی در آهکها، منیزیم موجود در دولومی تحت تأثیر عمل دگرگونی با مواد دیگر آمیخته میشود و سنگ مرمری به رنگ سبز را ایجاد میکند. سنگهای مرمر در برابر شرایط نامساعد از جمله گرما و سرما و نور خورشید و باران مقاوم میباشند. سنگهای مرمر از دگرگونی سنگ آهک به حاصل شده است. مهمترین کانی تشکیل دهنده آن کلسیت نام دارد. هنگامی که سنگ آهک به مدت طولانی تحت فشار زیاد و حرارت قرار میگیرد، دگرگون شده و در نهایت به سنگ مرمر تبدیل میشود. در مکانهایی که چشمههای آب گرم وجود دارد، سنگ مرمر و سنگ تراورتن نیز وجود دارد.
برخی از انواع سنگ مرمر حاوی 99% کربنات کلسیم است؛ یعنی ماده اصلی این نوع سنگ کربنات کلسیم است. مرمر خالص سفید رنگ است که مهمترین و بهترین معدن آن در و ده رستم بم و قروه سنندج و همچنین در کشور ایتالیا واقع شده است. بهترین معادن مرمر دنیا در ایران و ایتالیا وجود دارد که از نظر تنوع رنگی ایران برتر از ایتالیا میباشد. علت تنوع رنگ وجود املاح آهن و آلومینیوم و منیزیم و … میباشد. اگر در آن اکسید آهن آبدار وجود داشته باشد رنگ آن قهوهای و یا زرد میباشد، رنگ سرخ و یا صورتی آن به دلیل وجود اکسید آهن بیآب یا دهیدراته در آن میباشد مانند سنگ معدن صورتی رنگ نقده در استان آذربایجان غربی و اگر دارای منگنز و مواد زغالی باشند رنگ آنها کبود، خاکستری یا سیاه است. بعضی مرمرها دارای رگه میباشند، برخی راه راه بود و بعضی نیز خالدار یا موجدار هستند. بر اثر دگرگونی مجاورتی و دگرگونی ناحیهای کانسارهای دگرگونی به وجود میآیند.
معادن مرمر موجود در ایران:
معادن مهمی از مرمر که از شاخصترین این مکانها میتوان به مرمر پرتقالی کاشمر، مرمر سبز عباس آباد جلفا، مرمر خلیج خراسان، مرمر سبز آب باریک آذرشهر، مرمر صورتی نقده، مرمر اسفند کرمان، جوشقان اصفهان، مرمر سبز شاهین دژ، مرمر سبز توران پشت یزد و مرمر سبز بورق یزد و تنگویه (تلنگویه) سیرجان، ده رستم بم و معادن مرمر محلات و استان فارس را نام برد.
خصوصیات برجستهی مرمر:
مقاومت
سختی
حلالیت
بافت
قدرت
تخلخل
رنگ
سختی سنگهای مرمر 3 الی 4 است مرمرهایی که از کوارتز تشکیل شده اند نسبت به مرمرهای کلسیتی سختی بالاتری دارند.
تفاوت مرمر با مرمریت و سنگ چینی و او نیکس و تراورتن چیست؟ هر کدام چگونه پدید میآیند؟ چگونه و در چه شرایطی از آراگونیت مرمر به وجود میآید؟ پاسخ این سؤالات را در زیر بخوانید.سنگ مرمر نوعی سنگ آهک حاصل از دگرگونی است در حالی که مرمریت نوعی سنگ آهک رسوبی میباشد. از نظر تجاری، سنگ چینی به سنگهای سفید شبیه کله قند میگویند که سختی زیادی داشته باشد، اما از نظر علمی، به سنگ آهکی که در اثر افزایش شار حرارتی ناشی از تزریق ماگمای داغ یا فشار بالا دچار تبلور دوباره شدهاند، چینی یا بلوره اطلاق میشود.